Πηγαίνοντας
την Τετάρτη το βράδυ στην εκδήλωση για τον William Morris, μια εκδήλωση που
έφερε τον φιλόδοξο υπότιτλο ‘‘Από τον Ύστερο Ρομαντισμό στην Φανταστική
Λογοτεχνία’’, στον χώρο εκδηλώσεων του Ιανού, αισθανόμουν μια μικρή αγωνία για
το τί θα συναντούσα. Αισθανόμουν πως αυτήν την φορά επρόκειτο για μια
διαφορετική εκδήλωση από αυτές που έχουμε συνηθίσει να γίνονται από την -
δυστυχώς ακόμη μικρή – κοινότητα της φανταστικής λογοτεχνίας της Αθήνας. Αυτήν
την φορά η εκδήλωση δεν θα γινόταν σε κάποιο βιβλιοπωλείο ή σε κάποιο
κομιξάδικο με την δική του εξειδικευμένη πελατεία. Αυτήν την φορά δεν θα
μπορούσαμε να γνωρίζουμε επακριβώς την σύνθεση του ακροατηρίου, μέχρι και του
ενός τελευταίου από το κοινό, όπως γινόταν συνήθως σε παλαιότερες, πιο κλειστές
εκδηλώσεις του χώρου. Νωρίτερα είχα δεχθεί το τηλεφώνημα του Σταμάτη, που μου
είχε μεταδώσει και την δική του μικρή αγωνία, και ήμουν σίγουρος πως και τα
υπόλοιπα παιδιά της φοιτητικής λέσχης φανταστικής λογοτεχνίας είχαν την ίδια
δημιουργική ανησυχία για την εκδήλωση που είχαν αναλάβει.
Ανεβαίνοντας
όμως τα υποφωτισμένα σκαλοπάτια και μπαίνοντας στην ατμοσφαιρική αίθουσα του
Ιανού, τα συναισθήματά μου άλλαξαν. Όμορφη, ζεστή ατμόσφαιρα, απρόσμενα πολύς
κόσμος, και γνώριμα πρόσωπα που χαμογελούσαν και συζητούσαν μεταξύ τους. Η
συνάντησή μου μάλιστα με αρκετούς φίλους από τα παλιά (από την όμορφη παρέα του
Unicorn-Project), με χαροποίησε ακόμη περισσότερο και μου έδωσε περισσότερη
σιγουριά για το αποτέλεσμα. Ο αξιότιμος συγγραφέας Νίκος Βλαντής και οι φίλοι
της λέσχης Γιώργος Χατζηκυριάκος και Σταμάτης Μαμούτος φυσικά κι είχαν
προετοιμαστεί όσο καλύτερα μπορούσαν και ήταν έτοιμοι να δώσουν τον καλύτερο
εαυτό τους για χάρη του κοινού. Τα φώτα στην αίθουσα χαμήλωσαν…
Πρώτος
τον λόγο πήρε ο Νίκος Βλαντής, ο οποίος, προλογίζοντας την βραδιά, μίλησε για
το σταθερό και πολύχρονο ενδιαφέρον του για την λογοτεχνία του Φανταστικού
(«άραγε υπάρχει και κάποια λογοτεχνία που δεν είναι φανταστική;»), και πιο
συγκεκριμένα για τον William Morris και για την εκδοτική περιπέτεια του έργου
του. Στην συνέχεια ο κ. Βλαντής αναφέρθηκε στην γνωριμία του με την Φ.ΛΕ.ΦΑ.ΛΟ.
και στην χαρά του όταν διαπίστωσε τα κοινά θεωρητικά ενδιαφέροντα καθώς και τον
κοινό ενθουσιασμό που χαρακτήριζε εκείνον και τα παιδιά της λέσχης.
Ακολούθησε ο Σταμάτης Μαμούτος, που μας έβαλε πιο βαθιά στο θέμα της εκδήλωσης.
Ο πρόεδρος της Φ.ΛΕ.ΦΑ.ΛΟ. αναφέρθηκε στις γενικότερες δραστηριότητες της
λέσχης, στην εποπτική της προσέγγιση πάνω στο πεδίο της λογοτεχνίας του
φανταστικού, στον ρόλο που έπαιξε η ρομαντική κοσμοαντίληψη για την αναγέννηση
της φανταστικής λογοτεχνίας κόντρα στις ορθολογικές και ρεαλιστικές δομές του
Διαφωτισμού κατά τον 18ο αιώνα, στον ρόλο του Ρομαντισμού να μεταθέσει τον
ενεργό πυρήνα της ανθρώπινης υπόστασης από την ψυχρή μηχανικότητα της λογικής
στην φλογερή ορμή της φαντασίας, στον ρόλο της Προραφαηλίτικης Αδελφότητας που
συνέχισε να εκφράζει το ρομαντικό πνεύμα κατά την ύστερη εποχή, και τελικά στο
τί σηματοδοτούσε ο ερχομός του William Morris το 1856 για την Αδελφότητα και
για την λογοτεχνία του φανταστικού (όπως πάντα ο λόγος του Σταμάτη ήταν ένας
πληροφοριακός χείμαρρος, φιλοσοφικής και θεωρητικής τεκμηρίωσης των απόψεων και
των επιχειρημάτων, που δεν θα μπορούσε κανείς να τον παρακολουθήσει παρά
απόλυτα καθηλωμένος).
Ο τρίτος εκ των ομιλητών, ο Γιώργος Χατζηκυριάκος, ανέλαβε να μας μεταφέρει πιο
κοντά στους κόσμους που δημιούργησε ο William Morris μέσα στα βιβλία του και
στην μεγάλη επιρροή που άσκησε στους μετέπειτα συγγραφείς του είδους, οι οποίοι
ουσιαστικά ακολούθησαν τα χνάρια του για να στήσουν τις δικές τους δημιουργίες.
Πραγματικά δεν είναι ευρέως γνωστό πως το έργο των Τόλκιν, Λιούις, Ντάνσανι και
Φρανκ Μπάουμ, δεν θα ήταν αυτό που είναι σήμερα αν δεν υπήρχε πρώτα το έργο του
Morris. Δυστυχώς δεν διαθέτω το εύρος των γνώσεων του Γιώργου στην λογοτεχνία
της επικής φαντασίας κι έτσι δεν μπορώ να σας μεταφέρω όλα εκείνα τα ονόματα
που ανέφερε και τις συγκεκριμένες σκηνές που περιέγραψε μέσα από τα βιβλία,
εξειδικευμένες λεπτομέρειες που περιλάμβαναν νάνους και ιππότες, ηρωικές μάχες
κι άρματα, φανταστικά τέρατα και σκοτεινές δυνάμεις, αποδεικνύοντας πως πολλά
από αυτά που σήμερα χαρακτηρίζουν το Epic Fantasy βγήκαν μέσα από την
δημιουργική πένα του Morris.
Στο
τέλος ακολούθησε διάλογος με το κοινό, διάρκειας κοντά μίας ώρας, όπου οι τρεις
ομιλητές κλήθηκαν να απαντήσουν σε πληθώρα ερωτήσεων. Άλλο που δεν ήθελαν
άλλωστε, αφού έδειξαν πως το ευχαριστήθηκαν πάρα πολύ, αποδεικνύοντας
ταυτόχρονα το εύρος των γνώσεών τους και την βαθιά τους κατανόηση για το
συνολικό φαινόμενο της φανταστικής λογοτεχνίας. Νομίζω πως θα μπορούσαμε
δικαιολογημένα να πούμε πως κατάφεραν να εκπροσωπήσουν με τον καλύτερο δυνατό
τρόπο την ελληνική κοινότητα του φανταστικού μπροστά σε ένα κοινό ακαδημαϊκών,
δημοσιογράφων από γνωστά λογοτεχνικά ένθετα εφημερίδων και διαφόρων sites
εκδηλώσεων και, κυρίως, των αγνών φίλων του φανταστικού που παραβρέθηκαν στην
εκδήλωση.
Αναμφισβήτητα
η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με επιτυχία, και στο τέλος όλα τα μέλη της λέσχης
δέχθηκαν μαζικά συγχαρητήρια από τον κόσμο, ενώ πολλοί φίλοι εκδήλωσαν το
ενδιαφέρον τους να γίνουν μέλη –και πολλοί έγιναν ήδη- της λέσχης. Προτάσεις
για μελλοντικές συνεργασίες από φορείς του βιβλίου και του τύπου διατυπώθηκαν,
και φυσικά δόθηκαν υποσχέσεις για ανάλογες εκδηλώσεις και στο μέλλον.
Φεύγοντας
λοιπον το βράδυ της Τετάρτης από τον φιλόξενο χώρο του Ιανού, ήμουν χαρούμενος
γιατί το όλο εγχείρημα κατά γενική ομολογία δικαιώθηκε. Nομίζω πως κάτι
καινούριο έγινε στην πόλη εκείνο το βράδυ, κάτι που νομίζω πως σηματοδοτεί μόνο
την αρχή των γόνιμων και δημιουργικών εξελίξεων που έρχονται για τον χώρο της
Φανταστικής Λογοτεχνίας στην Ελλάδα. Ας ελπίσουμε να είναι κι αρκετοί εκείνοι
που ενδιαφέρονται για αυτό το ταξίδι...
Δημήτρης Αργασταράς, επίτιμο μέλος Φ.ΛΕ.ΦΑ.ΛΟ.