- Η Φοιτητική Λέσχη της Φανταστικής Λογοτεχνίας -


Αγαπητοί αναγνώστες, σας ενημερώνουμε ότι στα ελληνικά ιδρύματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, Α.Ε.Ι. και Α.Τ.Ε.Ι., δραστηριοποιείται η Φοιτητική Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας.

Η Λέσχη συγκροτείται από ομάδες φοιτητών που προέρχονται από διάφορα πανεπιστημιακά ή μεταπτυχιακά προγράμματα της χώρας. Υπάρχει ωστόσο η δυνατότητα να γίνει κανείς μέλος ακόμη και αν δεν είναι φοιτητής.

 Στόχους της Λέσχης αποτελούν.

Απόκριες με τον Jack Starr στο σπίτι της Μαίρης Ιορδανίδου και του Κώστα Μανόπουλου 


                                                                                          του Σταμάτη Μαμούτου

Στα τέλη της δεκαετίας του ’80, όταν μυήθηκα στον τότε μαγικό κόσμο του heavy metal, αν μου έλεγε κανείς ότι κάποτε θα γευμάτιζα σε φιλικά σπίτια με μουσικούς ήρωες της «μεταλλικής» σκηνής μάλλον θα δυσκολευόμουν να τον πιστέψω. Είτε γιατί το heavy metal αποτελούσε μια σκηνή με σχεδόν παγκόσμια μαζικότητα, είτε γιατί στην συνείδηση του μέσου Έλληνα ακροατή γινόταν αντιληπτό όχι ως μια απλή μουσική πρόταση αλλά ως έκφραση μιας συνολικής νεορομαντικής πολιτιστικής επανάστασης, μου φαινόταν ότι ήταν αδύνατον να καλυφθεί η απόσταση ανάμεσα σε αυτούς που ανέβαιναν στην σκηνή και σε όσους τους υποστηρίζαμε.


Δέκα περίπου χρόνια αργότερα, στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’90, όταν μετά από μια συναυλία των Virgin Steel μια ομάδα φανατικών ακροατών του αυθεντικού heavy metal, κρατώντας ρέπλικες μεσαιωνικών σπαθιών και ελληνικές σημαίες στα χέρια περίμενε έξω από το «Ρόδον» τα μέλη του συγκροτήματος για να τα αποθεώσει όπως οι οπαδοί των αθλητικών συλλόγων αποθεώνουν τους ποδοσφαιριστές μετά από μια μεγάλη νίκη, αν μου έλεγε κανείς ότι κάποτε θα γευμάτιζα σε αποκριάτικο οικογενειακό τραπέζι με τέτοιους μουσικούς, θα εξακολουθούσα να δυσπιστώ. Μπορεί το heavy metal να μην ήταν η μαζική και απαστράπτουσα από μαγική λάμψη σκηνή της προηγούμενης δεκαετίας. Παρέμενε, όμως, ένα μουσικό κίνημα με έναν συμπαγή και φανατικό πυρήνα οπαδών. Η απόσταση ανάμεσα στους μουσικούς, που ανέβαιναν στην σκηνή για να μας μεταφέρουν στους κόσμους των «μεταλλικών» μύθων, και στους πιστούς, που συγκροτούσαμε τις φάλαγγες της μαυροντυμένης στρατιάς, εξακολουθούσε να παραμένει μεγάλη.


Ο μόνος λόγος για τον οποίο θα μπορούσα να πιστέψω ότι ήταν εφικτό να γευματίσω με τους heavy metal ήρωες στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’90 ήταν ο εξής, Να γινόμουν κι εγώ κάποτε σπουδαίος μουσικός. Σε αυτό το πεδίο οι αποστάσεις είχαν αρχίσει να μειώνονται. Η ποιότητα της μουσικής heavy metal σκηνής της δεκαετίας του ’90 δεν ήταν ίδιας κλάσης με εκείνη της δεκαετίας του ’80. Επιπλέον, οι τεχνικές παιξίματος και παραγωγής heavy metal μουσικής είχαν αρχίσει να φτάνουν στην Ελλάδα καλύπτοντας κενά του παρελθόντος. Δεν ήταν τόσο δύσκολο να βρεθεί ένας χώρος ηχογράφησης ή να κυκλοφορήσει ένα demo. Και μετά, ποιος ήξερε τι θα μπορούσε να συμβεί; Υπήρχε, λοιπόν, μια κρυφή ελπίδα στις καρδιές πολλών Ελλήνων metalheads εκείνης της περιόδου. 


Τελικά τα πράγματα εξελίχθηκαν διαφορετικά. Τα χρόνια πέρασαν και η διαδικτυακή τεχνολογία εξανέμισε τις αποστάσεις στο πεδίο της τεχνογνωσίας και της μουσικής παραγωγής. Ταυτόχρονα, όμως, σε συνδυασμό με την  συμβολή του πανδαμάτορος χρόνου και άλλων παραγόντων, η γενικότερη ιστορική τροπή των πραγμάτων άλλαξε τελείως και την ίδια την σκηνή του heavy metal. Πάλιωσε η αγάπη μας και μπήκε στο μουσείο, που λέει και ο Γιοκαρίνης. Οι σπουδαίοι μουσικοί του παρελθόντος έγιναν παππούδες. Κάποιοι έφυγαν από την ζωή. Οι νεότερες γενιές μουσικών δεν μπορούν να αναδείξουν κυκλοφορίες ισάξιες με εκείνες του θρυλικού παρελθόντος. Αλλά και σε ορισμένες περιπτώσεις που καταφέρνουν να το κάνουν δεν έχουν το παλιό κίνημα για να τους υποστηρίξει.


Οι νέες γενιές ακροατών απομακρύνθηκαν από το rock και το heavy metal. Προφανώς και αυτό συνέβη έπειτα από συνειδητή στρατηγική της παγκόσμιας μουσικής βιομηχανίας που εκτέλεσε πολιτικούς σχεδιασμούς. Όποιος έχει αμφιβολίες για αυτό ας δει την κινηματογραφική ταινία Rock of Ages (η οποία δεν είναι και κανένα επαναστατικό φιλμ). Πλέον, το heavy metal είναι μια μουσική σκηνή μεγάλων ηλικιακά, σπουδαίων μουσικών. Οι οποίοι πλαισιώνονται από αμέτρητα συγκροτήματα νεαρών, που έχουν ελάχιστους ακροατές και σύντομο μέσο όρο μουσικής επιβίωσης. Και όλοι αυτοί μαζί υποστηρίζονται από ένα κοινό κυρίως μεσηλίκων ακροατών.


Το heavy metal είναι σήμερα στην Ελλάδα σαν μια οικογένεια. Μουσικοί, ακροατές, διοργανωτές συναυλιών και παραγωγοί είμαστε πολύ κοντά. Η παλιά απόσταση της σκηνής από τους θεατές έχει πάψει να υπάρχει πλην ελαχίστων εξαιρέσεων συγκροτημάτων που λειτουργούν ως παγκόσμια brands. Απλώνουμε τα χέρια και οι μουσικοί μας δίνουν τα δικά τους για να στηριχτούν. Σαν τους γονείς και τους παππούδες που θέλουν ένα χεράκι βοηθείας από τα παιδιά και τα εγγόνια τους για να μπορέσουν να σταθούν καλά και να ξεκινήσουν το περπάτημα. Ο Ρομαντισμός παραμένει. Αλλά μας λείπει το κίνημα.


Στις σημερινές συνθήκες είναι εύκολη η επικοινωνία και η γνωριμία με τους μουσικούς για όσους ακροατές είναι ενεργοί στα ηλεκτρονικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ευτυχώς η Φ.ΛΕ.ΦΑ.ΛΟ. διαθέτει τέτοια παιδιά. Ο Jack Starr ήταν ένας από τους πρώτους μουσικούς με τον οποίο ανέπτυξαν φιλικές σχέσεις, μέσω του διαδικτύου, μέλη της λέσχης μας. Πριν λίγα χρόνια, σε μια συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στο περιοδικό μας, ο Jack είχε υποσχεθεί ότι μόλις ερχόταν ξανά στην Ελλάδα θα έμενε για μερικές μέρες, προκειμένου να γνωρίσει την Αθήνα, και θα ερχόταν για ένα γεύμα στο σπίτι της Μαίρης Ιορδανίδου και του συζύγου της Κώστα Μανόπουλου (πρώτου κιθαρίστα του πρώτου ελληνικού heavy metal συγκροτήματος Vice Human). Μας κάλεσε, μάλιστα, να πάμε και στο δικό του σπίτι, στο Miami, αν ο δρόμος μας βγάλει στην Αμερική. Και να που έφτασε η στιγμή που η υπόσχεση έγινε πραγματικότητα. Μετά την πρόσφατη εμφάνισή τους στο φεστιβάλ Up the Hammers, οι Jack Starr και Ned Meloni, αφού έμειναν μία εβδομάδα στην Αθήνα, ήρθαν στο σπίτι της Μαίρης και του Κώστα για να βιώσουν ένα οικογενειακό ελληνικό γεύμα, το απόγευμα της πρώτης Κυριακής της φετινής Αποκριάς.


Το μεσημέρι της περασμένης Κυριακής βρισκόμουν για το καθιερωμένο μεσημεριανό αποκριάτικο γεύμα με τους γονείς μου. Γύρω στις πέντε το απόγευμα ένα μπλε αμάξι, το οποίο οδηγούσε μια μορφή βγαλμένη από τα prog doom ‘70’s, πέρασε έξω από το εστιατόριο «Μαγεμένος Αυλός», στην πλατεία Χατζηδάκι του Παγκρατίου. Δεν ήταν δύσκολο να αναγνωρίσω τον γενειοφόρο, μακρυμάλλη οδηγό που φορούσε μαύρο γιλέκο πάνω από ακόμη πιο μαύρο πουκάμισο, μαύρο κοτλέ παντελόνι καμπάνα και μια ζώνη με πλατιά ασημένια αγκράφα. Χαιρέτησα τους δικούς μου και βγήκα από το εστιατόριο. Ο Ανδρέας έδειχνε σαν να είχε βγει από κάποιον πύργο ρομαντικής γοτθικής φαντασίας ή από εξώφυλλο δίσκου των Black Sabbath. Τελικά ποιος θα είναι ο rock star της βραδιάς, εσύ ή ο Jack, τον ρώτησα μπαίνοντας στο αυτοκίνητο. Σε λίγη ώρα είχαμε φτάσει στον Κορυδαλλό.


Φτάνοντας στο σπίτι της Μαίρης και του Κώστα είδαμε τον Jack Starr να μας κοιτάζει από το μπαλκόνι. Άρχισα να φωνάζω ρυθμικά το όνομα του, σαν να βρισκόμασταν σε συναυλία. Ο Jack ανταπάντησε χαιρετώντας και λέγοντας, τον Ανδρέα τον έχω γνωρίσει. Τώρα θα γνωρίσω κι εσένα. Σε λίγη ώρα η μονοκατοικία των Μανοπουλέων είχε γεμίσει καλεσμένους. Ο Jack Starr συνοδευόταν από την σύζυγό του Λίντα και τον μπασίστα της μπάντας Ned Meloni. Υπόλοιποι προσκεκλημένοι, πέρα από εμένα και τον Σκαμανδρώνυμο, ήταν η υψίφωνη τραγουδίστρια της όπερας Ειρήνη Κώνστα με τον σύζυγό της Κούλη (τον οποίο γνωρίζω ως μέλος της κοινότητας των Ελλήνων skins από τον χειμώνα του 1990) και ο Γιάννης Κατής με την συνοδό του Μαριάννα. Στο τραπέζι βρέθηκαν τα παιδιά της Μαίρης και του Κώστα, Γιάννης Μανόπουλος (ιδρυτής των Thelemite) και Πολύμνια Μανοπούλου. Τελευταία και καλύτερη άφησα την γιαγιά Πολύμνια, που συμπλήρωσε ιδανικά την παρέα μας.


Ο Jack είναι εντελώς δικός μας από κάθε άποψη (ο νοών νοείτω). Κατά τα άλλα πρόκειται για έναν ευγενικό, χαμηλών τόνων άνθρωπο. Μιλά αργά, ήρεμα  και χαμηλόφωνα. Πρέπει να στέκεσαι κοντά του για να ακούσεις τι λέει. Είναι προσιτός, φιλικός, έτοιμος να ακούσει αυτό που θα του πει ο συνομιλητής. Συμπεριφέρεται με βαθιά καλλιεργημένη ευγένεια. Μολονότι γεννήθηκε στην Γαλλία, έζησε στην Αμερική και έχει ελληνικές ρίζες από την γενιά της μητέρας του, συμπεριφέρεται με αγγλοσαξονικά καλλιεργημένη ευγένεια. Ζητά την άδειά σου για να πάρει το μπουκάλι με το κρασί και να γεμίσει το ποτήρι του, αν κάθεσαι δίπλα του στο τραπέζι. Σηκώνεται όρθιος να σε χαιρετήσει όταν μαθαίνει ότι είσαι διδάκτορας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Κάνει χιούμορ, γελά, αλλά πάντοτε με τακτ και κομψή αυτοσυγκράτηση.  Μας είπε πολλά καθ’ όλη την διάρκεια της μάζωξης. Για την καριέρα του, για τους Virgin Steel, για τις ΗΠΑ, για την Γαλλία και την επικαιρότητα. Στον Σκαμανδρώνυμο εμπιστεύτηκε πληροφορίες που δεν θα αποκαλύψουμε, γιατί δεν μας το επιτρέπει. 


Κατά την διάρκεια της συζήτησης ρώτησα τον Jack αν είχε ακούσματα παραδοσιακής ελληνικής μουσικής. Μου απάντησε ότι δεν είχε ακούσει ποτέ. Ετοιμαζόμουν να του βάλω να ακούσει για αρχή Αλέκο Κιτσάκη και στην συνέχεια Νίκο Ξυλούρη ή κάποιο παραδοσιακό ποντιακό. Αλλά εκείνη την ώρα η Μαίρη έφερε το γλυκό των γενεθλίων της. Εκτός από αποκριάτικη μάζωξη ήταν και η μέρα που γιόρταζε τα γενέθλιά της. Όλοι οι καλεσμένοι σηκωθήκαμε και είπαμε το τραγούδι των γενεθλίων, ευχόμενοι τα καλύτερα στην οικοδέσποινά μας.


Έπειτα ο Τζακ, ο Κώστας και ο Γιάννης κατέβηκαν στο ισόγειο του σπιτιού. Εκεί όπου υπάρχει διαμορφωμένο το studio ηχογραφήσεων του Γιάννη. Τζάμαραν οι τρεις τους για μισή ώρα κι έπειτα φώναξαν να κατέβουμε και οι υπόλοιποι. Το γεύμα είχε τελειώσει και το πάρτι είχε αρχίσει. Αφού έπιασε κι ο Ned μια κιθάρα (παίζει πολύ καλά ακουστική, πέρα από μπάσο) άρχισε το unplugged live των Jack Starrs Burning Starr, με την συνδρομή των Γιάννη και Κώστα Μανόπουλου.


Αν υπάρχουν αναγνώστες που δυσκολεύονται να το πιστέψουν δεν χρειάζεται να ανησυχούν. Το ίδιο συμβαίνει και σε μένα, τώρα που γράφω το άρθρο. Δυσκολεύομαι ακόμη να πιστέψω ότι ο Jack και ο Ned έπαιξαν, κοντά δύο ώρες, ζωντανή μουσική κι εγώ με μερικά ακόμη παιδιά της Φ.ΛΕ.ΦΑ.ΛΟ τους βλέπαμε, σε απόσταση μικρότερη του ενός χεριού, και συμμετείχαμε κάνοντας δεύτερα φωνητικά στα τραγούδια. Ο Jack Starr έπαιξε μουσική για πάρτη μας. Δεν χρειάζεται να γράψω τίποτα παραπάνω.


Έπειτα από δύο ώρες, όταν είχαν φτάσει τα μεσάνυχτα, το live τελείωσε. Οι Γιάννηδες είχαν φέρει βινύλια για να τα υπογράψουν ο Jack και ο Ned. Ο Γιάννης (ο Κατής) ανέλαβε να μεταφέρει τους δύο μουσικούς και την Λίντα στο ξενοδοχείο τους. Εγώ και ο Σκαμανδρώνυμος ευχαριστήσαμε την Μαίρη και τον Κώστα για την αξέχαστη βραδιά που μας προσέφεραν. Πάντα τέτοια παιδιά. Και του χρόνου, να μας έχει ο Θεός καλά!!

Αποτίμηση της συγκέντρωσης κατά της ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων, 8/3/2024

                                                                                            του Σταμάτη Μαμούτου


Δύο, εκτιμώ, ότι είναι τα κύρια συμπεράσματα που μπορούν να εξαχθούν για την χθεσινή συγκέντρωση. Ένα θετικό κι ένα αρνητικό.

Το θετικό ήταν η μεγάλη προσέλευση των διαδηλωτών. Για να είμαι ειλικρινής δεν περίμενα ότι θα γινόταν τόσο μεγάλη συγκέντρωση. Πρώτον γιατί είχα κατά νου την προωθημένη αποπολιτικοποίηση μεγάλου μέρους της ελληνικής κοινωνίας κατά την μεταμοντέρνα εποχή που βιώνουμε. Και, δεύτερον, γιατί θεωρούσα ότι οι κοινωνικές δυνάμεις, οι οποίες συγκροτούν το εναπομείναν λαϊκό κίνημα στις εξαιρετικά δύσκολες σημερινές συνθήκες, θα είχαν απώλειες εφόσον, μόλις πριν από μια εβδομάδα, είχε κινητοποιηθεί ένας εξαιρετικά μεγάλος αριθμός ενεργών συμπολιτών μας με αφορμή την άνωθεν συγκάλυψη των ευθυνών που αναλογούν στην κυβερνητική νεοφιλελεύθερη μαφία για τον θάνατο και τον τραυματισμό τόσων ανθρώπων στο περσινό δυστύχημα των Τεμπών. Όμως, ευτυχώς, διαψεύστηκα. Η φοιτητική κοινότητα έδειξε ότι διαθέτει ακόμη αντανακλαστικά. Υπολογίζω ότι πρέπει να ήμασταν περισσότεροι από σαράντα χιλιάδες διαδηλωτές στην συγκέντρωση.


Το αρνητικό ήταν, λίγο πολύ, αναμενόμενο. Πρόκειται για την σχεδόν σχιζοφρενικά επαναλαμβανόμενη, ίδια και αποτυχημένη, οργανωτική στρατηγική. Στο επικοινωνιακό μέρος (συνθήματα, ύφος και σύμβολα) διαπιστώθηκε η συνήθης τακτική του καπελώματος ενός αιτήματος που θα έπρεπε να έχει πάνδημο –ενδεχομένως και εθνικό- χαρακτήρα από οργανώσεις της Αριστεράς. Ενώ στο πεδίο των τακτικών κινήσεων του πλήθους η αστυνομία βρήκε, χωρίς καμία δυσκολία, τις μικρές αφορμές που αναζητούσε ώστε να διαλύσει μια μαζική συγκέντρωση πριν ολοκληρωθεί, πριν απλωθεί στην πλατεία Συντάγματος ώστε να φανεί ο μεγαλειώδης της όγκος και πριν προλάβει να ασκήσει την πολιτική πίεση που θα μπορούσε στην εγχώρια ιδεολογική ηγεμονία του εξουσιαστικού φιλελευθερισμού της παγκοσμιοποίησης. Με την άμεση διάλυση της συγκέντρωσης, πριν καλά καλά ο μεγαλύτερος όγκος των διαδηλωτών φτάσει στην πλατεία Συντάγματος, ο Μητσοτάκης και το νεοφιλελεύθερο σκυλολόι του πέρασαν ένα ήσυχο κοινοβουλευτικό απόγευμα. Αντίθετα, οι διαδηλωτές δεν καταφέραμε να ακουστεί το αίτημά μας για την προφύλαξη του άρθρου 16 έξω από την Βουλή.


Σε προηγούμενη ανάρτηση ένας σχολιαστής των κειμένων μας είχε γράψει ότι ενίοτε καλό θα ήταν οι συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας να ξεκινούν απόγευμα. Προκειμένου να παραστούν σε αυτές συμπολίτες μας που δεν μπορούν να απουσιάσουν από την εργασία τους. Η χθεσινή συγκέντρωση έπρεπε να γίνει απόγευμα για έναν ακόμη προφανή λόγο. Για να ακουστεί η φωνή της διαμαρτυρίας την ώρα που η κυβερνητική δράκα θα ψήφιζε το νομοσχέδιο στο κοινοβούλιο. Εγώ θα πρότεινα, μάλιστα, το κάλεσμα να εστίαζε στην πλατεία Συντάγματος και να μην γινόταν πορεία. Να είχε διοργανωθεί μόνο μια συγκέντρωση στο στρατηγικό σημείο που έπρεπε.


Ωστόσο, δεν συνέβη κάτι τέτοιο. Ακολουθήθηκε η γνωστή τακτική με κάλεσμα στα Προπύλαια του ΕΚΠΑ, 12 η ώρα. Όποιος αντιλαμβανόταν τους πολιτικούς συσχετισμούς ισχύος της εποχής μας μπορούσε να υποθέσει με ασφάλεια ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν θα μας επέτρεπε να κρατήσουμε κλειστό το κέντρο των Αθηνών από το πρωί μέχρι την ψήφιση του νομοσχεδίου. Ήταν προφανές ότι, κατά το μεσημέρι, θα έβρισκε μια πρόφαση ώστε να διαλύσει την συγκέντρωση. Αντιθέτως, αν η συγκέντρωση ξεκινούσε 17:00 η ώρα, απευθείας στην πλατεία Συντάγματος, φρονώ θα πετύχαινε έναν σημαντικό επικοινωνιακό στόχο, με το γέμισμα ενός συμβολικά φορτισμένου και κοντινού στην βουλευτική δράση χώρου. Επιπλέον η αναμενόμενη επίθεση των αστυνομικών, που θα διέταζε η κυβερνητική μαφία κάποια στιγμή, θα προκαλούσε μια ρωγμή στο west liberal κυβερνητικό προφίλ της Νέας Δημοκρατίας, την οποία το επικοινωνιακό επιτελείο του Μητσοτάκη θα χρειαζόταν προσπάθεια και φροντίδα για να φτιασιδώσει. Σε αντίθεση με την χθεσινή αστυνομική επίθεση που έγινε γρήγορα και αθόρυβα, σε μια πλατεία που ακόμη δεν είχε γεμίσει με κόσμο. Ούτε γάτα, ούτε ζημιά. 


Υπάρχουν, όμως, κι άλλοι λόγοι που με κάνουν να πιστεύω ότι ίσως να μην ήταν σωστή ιδέα το πρωινό κάλεσμα. Φοιτητικοί σύλλογοι από την επαρχία δεν είχαν προλάβει να φτάσουν. Γενικότερα υπήρξε καθυστέρηση στην προσέλευση. 12 η ώρα όλα έδειχναν ότι θα ακολουθούσε μια υποτονική συγκέντρωση. Όμως μια ώρα αργότερα, όταν όλα τα μπλοκ είχαν παραταχθεί στην οδό Πανεπιστημίου (παράλληλα πραγματοποιήθηκε και άλλη συγκέντρωση στην πλατεία Κοραή), έγινε ορατό ότι ο όγκος των συγκεντρωμένων θα ήταν εντυπωσιακός. Έστω και υπό αυτούς τους όρους το λαϊκό κίνημα έδειχνε ζωντανό και μαζικό. Ανάμεσα σε φοιτητές και εκπαιδευτικούς της δευτεροβάθμιας και πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης είδα και πολλούς γνωστούς ακαδημαϊκούς. Συνταξιούχους και ενεργούς. Τώρα αν μου πει κανείς ότι ορισμένοι εκ των ακαδημαϊκών είχαν έρθει για να κάνουν βόλτα -ή προσχηματικά, λόγω της θεσμικής τους ιδιότητας- και όχι γιατί υποστηρίζουν ειλικρινά το αίτημά μας για δημόσια δωρεάν εκπαίδευση, μάλλον δεν θα καταφέρω να αντιπαραθέσω μια πειστική διαφωνία (προς αποφυγή παρεξηγήσεων δεν αναφέρομαι σε εικονιζόμενους ή τουλάχιστον σε όλους τους εικονιζόμενους που μπορεί να αναγνωριστούν σε παρακάτω φωτογραφίες). Τέλος, γνωστοί αριστεροί δημοσιογράφοι και πολιτικοί βρίσκονταν ανάμεσα στους συγκεντρωμένους (μην με ρωτήσετε για τους «ομοϊδεάτες» μας, γιατί θα εκληφθεί ως μαύρο χιούμορ). 


Η πορεία προς την πλατεία Συντάγματος ήταν εντυπωσιακή. Τα μπλοκ των συγκεντρωμένων κατευθύνθηκαν προς την κάθοδο της οδού Πανεπιστημίου, ακολούθησε στροφή στα Χαυτεία και στην συνέχεια άνοδος από την οδό Σταδίου προς την πλατεία Συντάγματος. Βρισκόμουν στην κεφαλή της πορείας. Όταν φτάσαμε στην διασταύρωση της Σταδίου με την Ομήρου μπορούσα να δω ότι στην Πανεπιστημίου κάποια μπλοκ που βρίσκονταν στην ουρά της πορείας δεν είχαν ακόμη ξεκινήσει. Ο όγκος της πορείας προκαλούσε δέος! Κάπου εκεί έπεσαν και οι πρώτες μολότοφ. Δεν είδα τι συνέβη γιατί βρισκόμουν αρκετά μακριά. Άκουσα, όμως, τον θόρυβο από τις χειροβομβίδες κρότου λάμψης με τις οποίες απάντησαν οι αστυνομικές δυνάμεις. Δεν διήρκησε πολύ η ένταση. Μετά από δεκαπέντε λεπτά η πορεία συνεχίστηκε.


Οι τύποι που είχαν έρθει απλά για να πετροβολήσουν τα ΜΑΤ ήταν μικρόσωμοι έφηβοι, με στυλ και ντύσιμο αισθητικής κάγκουρα. Ολόσωμες φόρμες, μαύρα αθλητικά μπουφάν, καπέλα και μάσκες. Ήταν γύρω στα τριάντα άτομα που κινούνταν αυτόνομα στις παρυφές της συγκέντρωσης. Δεν ενσωματώθηκαν σε κάποιο αντιφασιστικό ή αναρχικό μπλοκ. Κινούνταν στο πλάι της πορείας και συντονίζονταν από έναν-δύο «επιχειρησιακούς» επικεφαλής. Τους βλέπαμε να περπατούν ανάμεσα στα μπλοκ με πέτρες στα χέρια. Ένα άθλιο θέαμα γελοίων καλικάντζαρων που έβρισκαν χώρο δράσης λόγω της προβληματικής νοοτροπίας των στρατευμένων αριστερών φοιτητών.


Κάνω αυτή την παρατήρηση γιατί μόλις ο έφηβος χαβαλές αρχίζει να πετροβολά ή να προκαλεί τους αστυνομικούς με ψευτοχούλιγκαν πόζες, ένας σκεπτόμενος φοιτητής θα έπρεπε να είναι σε θέση να αντιληφθεί ότι αυτή είναι η μικρή αφορμή που περιμένουν οι αξιωματικοί του Μητσοτάκη για να διαλύσου την συγκέντρωση. Όταν, αντί να κάνουν αυτή την απλή σκέψη, οι αριστεροί φοιτητές, οι οποίοι έδιναν τον τόνο της συγκέντρωσης με τα μεγάφωνα και τις ντουντούκες, απαντούσαν με τα γνωστά από την δεκαετία του ’70 συνθήματα κατά της αστυνομίας, κατάφερναν το εξής. Έδιναν, από την μια, στον κάθε άσχετο με τα αιτήματα της συγκέντρωσης κάγκουρα την ηθική πρόφαση που επιζητούσε ώστε να συνεχίσει τις βλακείες του. Κι έκαναν, από την άλλη, τα σκοτεινά παρακρατικά κυβερνητικά κέντρα να τρίβουν τα χέρια τους με ικανοποίηση.

Μόλις η πορεία έφτασε στο κάτω μέρος της πλατείας Συντάγματος μια ομάδα φοιτητών ανέβηκε στην καφετέρια που βρίσκεται στην ταράτσα του πολυκαταστήματος Public και κρέμασε το μεγάλο πανό που φαίνεται στην παρακάτω φωτογραφία.


Κινούμενη με πολύ αργούς ρυθμούς, η κεφαλή της πορείας έφτασε τελικά στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη. Ο κόσμος άρχισε να απλώνεται στην πλατεία Συντάγματος. Γέμισε αρχικά μέρος της αλέας μπροστά από το μνημείο, γέμισε έπειτα η μισή οδός Βασιλίσσης Αμαλίας, ήταν γεμάτη εξαρχής όλη η Όθωνος και η κάτω πλευρά του δρόμου της πλατείας Συντάγματος. Τα μπλοκ που ακολουθούσαν υπολογίζω ότι έφταναν στο ύψος του βιβλιοπωλείου «Ιανός». Αν η πορεία συνεχιζόταν είναι σίγουρο ότι θα γέμιζε όλη η πλατεία Συντάγματος και η οδός Βασιλέως Γεωργίου. Θα γινόταν μια εντυπωσιακή συγκέντρωση μπροστά από την Βουλή. Αλλά το σύστημα Μητσοτάκη έχει δείξει ότι γνωρίζει καλά τους κανόνες της πολιτικής επικοινωνίας και δεν θα επέτρεπε να συμβεί κάτι τέτοιο. Ιδίως αν έχει να κάνει με ανόητους ή κατευθυνόμενους αντιπάλους.

Όταν τα πρώτα μπλοκ της πορείας έφτασαν στην πλατεία Συντάγματος ένα από αυτά, συγκεκριμένα αυτό που δείχνει το παρακάτω video, παρατάχθηκε απέναντι από μια διμοιρία της ΥΜΕΤ που βρισκόταν στον Άγνωστο Στρατιώτη.


Κινούμενα με ελαφρότητα αντίληψης των πραγμάτων τα άτομα που συγκροτούσαν αυτό το μπλοκ με τις κόκκινες σημαίες πήραν θέση, με εμφανείς επιθετικές διαθέσεις, απέναντι από την αστυνομική διμοιρία. Παραδόξως, (ή, μάλλον, όχι και τόσο παραδόξως) ακριβώς την ίδια στιγμή, οι τριάντα μασκοφόροι και κουκουλωμένοι κάγκουρες εμφανίστηκαν μπροστά στις σκάλες που οδηγούν από το πεζοδρόμιο της Βασιλίσσης Σοφίας στην είσοδο του metro. Ήταν είκοσι μέτρα μπροστά μου. Έλαβαν οδηγίες από τον καθοδηγητή τους, έβγαλαν μερικά σφυριά και, όπως κάνουν συνήθως, άρχισαν να σπάνε τα μάρμαρα του πεζοδρομίου. Σαν τους νάνους του Τόλκιν, για την ακρίβεια σαν τα ορκ του Τόλκιν, άρχισαν να δουλεύουν τα σφυριά και να ξηλώνουν κομμάτια του πεζοδρόμια με τα οποία γέμιζαν τσέπες, τσάντες και παλάμες.  


Αν υπάρχει κανείς που πιστεύει ότι ο συντονισμός αυτών των παράλληλων ενεργειών έγινε τυχαία, εγώ θα τον χαρακτηρίσω αθώο. Κι ας με χαρακτηρίσει εκείνος καχύποπτο. Η αλήθεια μετράει στο τέλος. Δεν ξέρω αν το μπλοκ με τις κόκκινες σημαίες είχε συνεννοηθεί με τους κουκουλοφόρους κάγκουρες. Πολύ πιθανό. Δεν ξέρω αν πίσω από τους καθοδηγητές αμφότερων υπήρχαν άνθρωποι των μυστικών υπηρεσιών που κίνησαν αφανώς τα νήματα. Όλα μπορεί να συμβαίνουν ή και τίποτα απ’ αυτά. Εκείνο που σίγουρα ισχύει είναι ότι τέτοια τραγελαφικά συμβαίνουν γιατί υπάρχουν ανάμεσα στους διαδηλωτές πλήθη αφελών. Με πρώτους όλων τους αριστερούς ιδεολογικούς καθοδηγητές που ενσωματώνουν στις οργανώσεις τους στρατιές, ακαλλιέργητων πολιτικά, νεαρών κατιμάδων. Στους οποίους, μάλιστα, δίνουν πολιτικούς ρόλους δίχως προηγουμένως να τους μορφώσουν πολιτικά επαρκώς. 

Η επιθετική διάθεση που έδειξαν τα μέλη του μπλοκ με τις κόκκινες σημαίες προς τους ματατζήδες, πραγματοποιήθηκε ακριβώς την ίδια ώρα που οι πιτσιρικάδες με τις κουκούλες, εκατό μέτρα πιο πίσω, άρχισαν να σπάνε το πεζοδρόμιο. Τουλάχιστον, παιδιά, αν έχετε διάθεση να επιτεθείτε σε ένα σώμα ανδρών που είναι άρτια εξοπλισμένο και ειδικευμένο επαγγελματικά να «παίζει ξύλο» σε συνθήκες μαζικών συγκρούσεων, όπως είναι αυτό των ματατζήδων, καλό είναι να θυμάστε ότι δεν συγχωρούνται δισταγμοί ούτε καθυστερήσεις. Εφόσον οι φοιτητές του συγκεκριμένου μπλοκ ξεκίνησαν να βαδίζουν κατά των ματατζήδων σε παράταξη μάχης ήταν σίγουρο ότι οι αστυνομικοί θα απαντούσαν αναλόγως. Και κάτι παραπάνω. Όχι απλά θα απαντούσαν αναλόγως αλλά θα έβρισκαν και την ευκαιρία να διαλύσουν την συγκέντρωση. Με την αστυνομία του Μητσοτάκη έχουμε να κάνουμε, παιδιά. Τι περιμένατε να συμβεί; Να υποχωρήσουν οι αστυνομικοί επειδή κινηθήκατε εναντίον τους κραδαίνοντας ξύλινα κοντάρια σημαιών και βρίζοντας;


Έτσι κάπως διαλύθηκε η συγκέντρωση. Οι ματατζήδες βρήκαν την ευκαιρία που περίμεναν ώστε να εφαρμόσουν τον αρχικό σχεδιασμό. Όταν οι φοιτητές με τις κόκκινες σημαίες έκαναν ότι θα κινηθούν εναντίον τους, η διμοιρία της ΥΜΕΤ αρχικά και μερικές διμοιρίες της ΥΑΤ στην συνέχεια εξαπέλυσαν μια χειρουργικά στοχευμένη επίθεση με χημικά -και με τα ρόπαλά όπου ήταν αναγκαίο- η οποία άδειασε την πλατεία, έπνιξε με δακρυγόνα την γύρω περιοχή και διέλυσε ουσιαστικά την συγκέντρωση πριν καν τα περισσότερα μπλοκ της προσεγγίσουν την πλατεία Συντάγματος. Ακολούθησε ένα ήσυχο απόγευμα για τον χυδαιότερο ανάμεσα στους χυδαίους πρωθυπουργούς της μεταπολιτευτικής Ελλάδας.


Δεν με προβληματίζει ιδιαίτερα η συμπεριφορά των αστυνομικών. Μετά τις κινητοποιήσεις των Αγανακτισμένων του 2011-12 οι μάσκες έχουν πέσει. Το παλιό επιχείρημα ότι οι αστυνομικοί προκαλούνται από τους κουκουλοφόρους έχει εκπέσει. Το 2012 οι ειδικές δυνάμεις της ΕΛ.ΑΣ. δεν προστάτευσαν τις κυβερνήσεις των μνημονιακών προδοτών και την ανανέωση του μεταπολιτευτικού πολιτικού προσωπικού από κουκουλοφόρους. Είχαν απέναντί τους ένα αυθεντικά λαϊκό κίνημα. Έκτοτε οι ίδιοι οι ειλικρινείς αστυνομικοί παραδέχονται ότι το σώμα τους δρα περισσότερο ως πολιτοφυλακή της ελλαδικής μεγαλοαστικής μούργας καθώς και των αμερικανικών, δυτικοευρωπαϊκών και εγχώριων κεφαλαίων. Δεν πρόκειται να αλλάξει άμεσα αυτό.


Εκείνο που με προβληματίζει είναι τα μυαλά που κουβαλούν οι φοιτητές και ευρύτερα όσοι είναι πολιτικά ενεργοί στον δρόμο. Δεν με απασχολούν τα έφηβα τσογλάνια με τις κουκούλες και τις μάσκες. Σε ένα σοβαρό λαϊκό κίνημα θα τα είχαμε σαρώσει μέσα σε δύο ώρες. Οι τύποι του μπλοκ που έδωσαν την αφορμή στους ματατζήδες να διαλύσουν την συγκέντρωση με απασχολούν. Εκείνοι ήταν όντως φοιτητές. Πρώτα απ’ όλα έδειξαν ότι διαπνέονται από έναν απαράδεκτο εγωισμό, με το να κινηθούν όπως κινήθηκαν. Ας άφηναν όλα τα μπλοκ να φτάσουν στο Σύνταγμα, ας επέτρεπαν στην συγκέντρωση να ολοκληρωθεί, ας έδειχναν αυτή την ελάχιστη αλληλεγγύη σε πολλές χιλιάδες άλλους ενεργούς ακτιβιστές που άφησαν πίσω τους τόσες έγνοιες της καθημερινότητας για να κατέβουν να διαδηλώσουν. Και όταν η πορεία ολοκληρωνόταν, ας έκαναν –αν το θεωρούσαν πολιτικά αναγκαίο- αυτή την κίνηση προς τους ματαζτήδες. Πώς άραγε να αισθάνονται κάποιοι συμμετέχοντες στην διαδήλωση που κατέβηκαν από το πρωί στα Προπύλαια, πέρασαν πολλές ώρες στον δρόμο με το διαπεραστικό αεράκι να τους περονιάζει και την υγρασία να τους διαπερνά τα κόκκαλα, με την ορθοστασία να τους μουδιάζει τα πόδια -ιδίως μάλιστα όσοι ήταν μεγάλης ηλικίας εκπαιδευτικοί ή και συνταξιούχοι- και στο τέλος δεν κατάφεραν να φτάσουν ούτε μέχρι τα μισά της πορείας; Πόσοι από αυτούς θα θεωρήσουν ότι είναι μάταιο να κατεβαίνουν σε διαδηλώσεις; Το έχουν σκεφτεί ποτέ αυτό οι τύποι με τα κόκκινα κοντάρια; Ή η αλληλεγγύη τους εξαντλείται στα συνθήματα ενώ στην πολιτική μάχη μπαίνουν για να βγάλουν την υποτιθέμενη μαγκιά τους; 


Υπάρχει κάτι που με απασχολεί ακόμη περισσότερο. Ας υποθέσουμε ότι έβρισκαν το κουράγιο -αυτοί ή τα μέλη οποιοδήποτε άλλου μπλοκ πολιτικών τσαμπουκάδων- κι έπαιρναν αμπάριζα τους ματαζτήδες. Το εξηγώ και στους δικούς μου ομοϊδεάτες συχνά αυτό το ενδεχόμενο σενάριο γιατί είναι πολύ χρήσιμο. Ας υποθέσουμε, λοιπόν, ότι γίνεται το ντου με τον κατάλληλο τρόπο και η αλυσίδα των αστυνομικών σπάει. Ε, και; Τι θα γίνει μετά; Ας υποθέσουμε, επίσης, ότι θα σπάσει και η άμυνα της αστυνομικής φρουράς της Βουλής. Κανείς και τίποτα δεν θα σταματήσει τους διαδηλωτές από το να εισέλθουν στο κοινοβούλιο. Ωραία, και τι θα πετύχουμε; Ποιος θα αποτρέψει τους αστυνομικούς από το να ανασυνταχτούν και -ενδεχομένως με την βοήθεια του στρατού- να μας μαζέψουν και να μας βγάλουν από το κτίριο σηκωτούς, μετά από λίγες ώρες ή μέρες;

Αν δεν υπήρχε σχετικό παράδειγμα θα μπορούσα κάπως να καταλάβω ότι ορισμένοι πλάθουν στην σκέψη τους διάφορα βασιζόμενοι στο σκεπτικό της επίθεσης στις αστυνομικές δυνάμεις. Εφόσον, όμως, υπάρχει το παράδειγμα των υποστηρικτών του Τραμπ, που έκαναν κάτι αντίστοιχο στις ΗΠΑ, διερωτώμαι αν έχει μείνει σε ορισμένους λίγη από την ικανότητα που προϋποθέτει η πολιτική σκέψη. Μπήκαν οι τραμπικοί στο Καπιτώλιο. Ε, και τι έγινε; Χάθηκαν ζωές, υπήρξαν τραυματισμοί, καταστράφηκαν καριέρες, κάποιοι κατέληξαν στην φυλακή, για να υπάρξει ως πολιτικό αποτέλεσμα το απόλυτο μηδέν.

Τι διαφορετικό περιμένετε να γίνει κι εδώ σε περίπτωση που μπει ο κόσμος, μετά από μια επιτυχημένη επίθεση, στην Βουλή; Εκτός και αν υπάρχουν τόσο αφελή παιδιά που πιστεύουν ότι μόλις μπουν στην Βουλή, μετά από ένα ντου στους ματατζήδες, θα καταρρεύσει το σύστημα εξουσίας, θα ξεχυθούν μάζες στους δρόμους να υποστηρίξουν τους επιτιθέμενους, θα γίνει επαναστατική συνέλευση στην Βουλή για να αναδειχτεί νέα εκτελεστική εξουσία και άλλα συναφή.  Ας θυμίσει κάποιος παλιός, σοβαρός, αριστερός καθοδηγητής στους νεαρούς τενεκέδες συντρόφους του ότι η επανάσταση προϋποθέτει την αρτιότερη των οργανώσεων. Δεν είναι προϊόν ενός ντου κάποιων χαβαλέδων. Εγώ, τουλάχιστον, το υπενθυμίζω συνεχώς στους ελάχιστους νεαρούς δικούς μου ομοϊδεάτες.    

Ας θυμηθούμε, επίσης, άπαντες, ότι μέχρι να διαμορφωθούν οι συνθήκες της επανάστασης, αν ποτέ διαμορφωθούν, έχουμε στην κατοχή μας τα πολιτικά εργαλεία των διαδηλώσεων, των απεργιών κλπ. Θερμή μου παράκληση να καταλάβουμε όσο είναι νωρίς το νόημά τους και να στηθεί η σωστή πολιτική στρατηγική του λαϊκού κινήματος επάνω τους. Γιατί δεν αργεί η μέρα κατά την οποία η ηγεμονία του εξουσιαστικού φιλελευθερισμού της παγκοσμιοποίησης θα αποφασίσει να τα κηρύξει παράνομα.   

Το «North Side Story» και η αντιεπιστημονική κριτική που δέχτηκε από ερευνητικά κέντρα των οποίων η γνώμη προφανώς συνδέεται με πολιτική σκοπιμότητα

                                                                                       του Ανδρέα Σκαμανδρώνυμου

Η ΥΠΟΘΕΣΗ

Το 2017 διεθνής ομάδα παλαιοντολόγων με επικεφαλής την Madelaine Böhme, εξέτασαν αναλυτικά την γνάθο και τα δόντια του λεγόμενου Graecopithecus freybergi. Ο Graecopithecus είναι για τους επιστήμονες που εξέτασαν τα οστά του πιθανότατα ο πρώτος εκπρόσωπος της υπεροικογένειας των Ανθρωπιδών (Hominidae). Δηλαδή, το πρώτο ανθρώπινο είδος που διαχωρίστηκε εξελικτικά από τον κοινό πρόγονο-θηλαστικό μεταξύ ανθρώπων και πιθήκων.


Οι επιστήμονες που διεξήγαγαν την έρευνα χρησιμοποίησαν τα μοναδικά διαθέσιμα ανά τον κόσμο δείγματα. Ένα από την περιοχή των Αθηνών και ένα από την βουλγαρική Azmaka. Κατέληξαν μετά από λεπτομερή ανάλυση της γνάθου και της οδοντοστοιχίας στο συμπέρασμα ότι τα λείψανα ανήκουν σε έναν πρωτογενή κλάδο των Ανθρωπιδών (hominidae), που μάλιστα προηγείται χρονικά από τους περίφημους Ardipithecus και Sahelanthropus, Ο Αrdipithecus, ήταν ο πλησιέστερος εξελικτικός απόγονος του πρώτου Ανθρωπίδη, έως την ανακάλυψη του Graecopithecus.

Άρα, τα δείγματα που χρησιμοποίησε η πρόσφατη έρευνα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι αποτελούν στοιχεία ενός Ανθρωπίδη, ο οποίος ΙΣΩΣ να είναι ο χαμένος κρίκος-missing link, το πρώτο μέλος του κλάδου που διαχωρίστηκε από ένα κοινό θηλαστικό-πρόγονο μεταξύ Ανθρωπιδών και Πιθηκοειδών. Αυτό αυτομάτως οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η ανθρωπογένεση (η εμφάνιση της ταξινομικής Υπέρ-οικογενείας Hominidae, που περιλαμβάνει όλα τα γένη Homo) τελέστηκε πιθανότατα στον χώρο της Μεσογείου, και όχι στην Αφρική όπως υποστηρίζει η θεωρία «Οut of Africa».

Η «Out of Africa» είναι η επικρατούσα θεωρία καταγωγής του σύγχρονου ανθρώπου (Ηοmo sapiens), καθώς και της καταγωγής των πρώτων ανθρώπινων εξελικτικών κλάδων. Σύμφωνα με την θεωρία αυτή τόσο ο Homo sapiens όσο και όλα τα ανθρώπινα προ αυτού είδη είναι προϊόντα φυλογενετικών διαδικασιών που έλαβαν χώρα στην αφρικανική ήπειρο. Η νέα έρευνα, λοιπόν, αρθρώνει με πειστικό τρόπο μια σοβαρή αμφισβήτηση στην επικρατούσα θεωρία της καταγωγής του ανθρώπου από την Αφρική.


ΤΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΣ ΑΘΛΙΟ DEBUNKING

1. O Tim White, παλαιοανθρωπολόγος στο Berkeley (ήταν και στο πανεπιστήμιό μου τρομάρα του), δήλωσε ότι…… η έρευνα επηρεάστηκε από φυλετικό υποκειμενισμό !! Είναι τυχαίο ότι πρόκειται για τον κύριο που ανακάλυψε τον Ardipithecus;

2. Οι Rick Potts (Sminthsonian) and Bernard Wood (Λιθολόγος) ισχυρίστηκαν ότι τα δείγματα ήταν λίγα. ΕΝΩ: Σε όλους τους πρωτοετείς της Οδοντιατρικής ανά τον κόσμο, διδάσκεται ρητώς (στα μαθήματα της Ανατομίας και της Ιστορίας της Οδοντιατρικής), ότι ο πλέον ισχυρός παράγοντας στην φυλλογενετική αναγωγή ενός ατόμου είναι η μορφολογία της οδοντοστοιχίας! Επίσης επιχειρηματολόγησαν λέγοντας ότι τα χαρακτηριστικά των οδοντοστοιχιών  που τοποθετούν τον Graecopithecus στους Ανθρωπίδες παρουσιάζονται και σε άλλα πρωτεύοντα της εποχής, συγκεκριμένα…. ένα. Ένα ίσον κανένα παρουσία εκατοντάδων ειδών πρωτευόντων.


3. Στο Πανεπιστήμιο του……. Johannesburg, (University of Witwatersrand) υπέβαλαν τα δείγματα σε νέα ανάλυση, από την οποία προέκυψε……ότι δεν…..πρόκειται καν για Ανθρωπίδη. α) Είναι ουσιαστικά σαν να λες στους Γερμανούς, Καναδούς, Γάλλους, κλπ  συναδέλφους Παλαιολοντολόγους ότι δεν ξέρει ολόκληρη ομάδα το τι της γίνεται. β) Αναλογισθείτε τώρα την περίπτωση που ονομάζεται Νότιος Αφρική, με το νέο καθεστώς, και να παίζει το North Side Story.

Τα ανωτέρω δεν αναιρούν το ότι ο homo sapiens είναι ένας κλάδος των Ανθρωπιδών που διακλαδίστηκε εξελικτικά εντός Αφρικής. Δεικνύουν όμως, ότι τα προγονικά είδη του Sapiens, οι πρώτοι Ανθρωπίδες, είναι εξελικτικά προϊόντα του ευρύτερου μεσογειακού χώρου. Τέλος να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες ανιχνεύτηκε μικροσκοπικό ποσοστό Νεάντερταλ σε αρχαϊκούς αφρικανικούς πληθυσμούς, δεικνύοντας έτσι ότι δεν έζησαν ποτέ εκτός Ευρασίας, αλλά μπόλιασαν κάποιους βορειοαφρικανικούς Σάπιενς πληθυσμούς. Αυτό δεν σημαίνει απλώς ότι ο Νεάντερταλ διακλαδίστηκε εξελικτικά εντός Ευρασίας, αλλά και ότι ίσως δεν είναι προϊόν κάποιου πρώτου, δεύτερου, τρίτου, κλπ  «Out of Africa».